Rynek w ocenie ekspertów

28 listopada odbyła się V edycja konferencji „Polski Rynek Nieruchomości”, podczas której debatowano m.in. o tym, czy na rynku dojdzie do rozlewu krwi.

28 listopada w warszawskim hotelu Nowotel Centrum odbyła się V edycja konferencji „Polski Rynek Nieruchomości”, zorganizowana przez Nowy Adres SA, pod patronatem medialnym KRN.pl. Wykład inaugurujący, stanowiący wstęp do pierwszego panelu dyskusyjnego, wygłosił prof. Jacek Łaszek z Instytutu Ekonomicznego NBP. Dokonując krótkiej oceny rynku, wskazał na czynniki mające wpływ na kształtowanie się na rynku pierwotnym rosnącej podaży i malejącego popytu, zwrócił uwagę m.in. na demografię (malejący przyrost ludności), niższą dynamikę dochodów, zmniejszającą się dostępność kredytów oraz wyższe stopy procentowe. Przypomniał, że obecnie mamy rekordową nadwyżkę niesprzedanych mieszkań. W konsekwencji tego – stwierdził Tomasz Wróbel, członek zarządu LC Corp S.A. – mniejsze firmy mogą mieć duże problemy z utrzymaniem się na rynku. Mówił także o rynku mieszkaniowym pod wynajem – światowym trendzie, który powinien wreszcie dotrzeć do Polski. Michał Okoń z Marvipol SA określił nasz rynek jako stabilny i zwrócił uwagę na zyskowną sprzedaż i zainteresowanie nieruchomościami w segmencie premium. Przypomniał, że teraz pojawiają się na rynku nowe projekty, jakościowo inne, a w związku z wejściem w życie tzw. nowej ustawy deweloperskiej prawdopodobnie będzie ich więcej.

Fot. Od lewej: J. Łaszek, M. Okoń, T. Panabażys, T. Wróbel, K. Kirejczyk

Nowa ustawa deweloperska

We wrześniu Sejm uchwalił ustawę o ochronie klientów firm deweloperskich. Z wypełnieniem nowych obowiązków problemy mogą mieć niektórzy mali i średni deweloperzy. Czy w związku z tym rynkowi grozi oligopol wielkich firm – zastanawiali się uczestnicy panelu dyskusyjnego, którego moderatorem był Marek Wielgo z „Gazety Wyborczej”. Dziennikarz wyraził swoje zadowolenie w związku z mającą wejść w życie ustawą. Podobnie jak pozostali uczestnicy panelu uważa jednak, że ustawa koniecznie wymaga pewnych poprawek, m.in. doprecyzowania przepisów przejściowych. Ta ustawa wprowadza niepewność po stronie banków finansujących, co do tego, jaki jest zakres ich obowiązków i odpowiedzialność wynikająca z ustawy – powiedział podczas konferencji Zbigniew Okoński, prezes zarządu Polskiego Związku Firm Deweloperskich. Wyraził również obawę, że jeśli nie złagodzi się niektórych jej warunków, to grozi nam monopolizacja rynku.

O kredyt będzie trudniej

Obecnie banki ograniczają udzielanie kredytów w walutach obcych. Ci, którzy chcą zadłużyć się z złotówkach, też nie mają powodów do zadowolenia, gdyż Rada Polityki Pieniężnej cztery razy w ciągu roku podnosiła stopy procentowe. Dodatkowo faktycznemu wygaszaniu uległ program dopłaty do kredytów hipotecznych „Rodziny na swoim”. Z kolei po wprowadzeniu przez banki zaleceń rekomendacji S III możemy spodziewać się zmniejszenia popytu na kredyty hipoteczne oraz mniejszej siły nabywczej przyszłych kredytobiorców. O tym dyskutowali: Bogusław Półtorak (bankier.pl), Mariusz Dymowski (PKO Bank Polski SA), Halina Kochalska (Open Finance SA).

Z kolei o współpracy agencji nieruchomości w kooperacji z bankami i deweloperami oraz o nowej inicjatywie Polskiej Izby Nieruchomości, czyli elektronicznym systemie przekazywania kupującego między deweloperem a agencją, była mowa podczas panelu poświęconego tematyce agencji. Uczestnicy dyskusji próbowali odpowiedzieć na pytanie, czy agencje nieruchomości skutecznie wykorzystują potencjał rynku.

Preferencje nabywców

Kim jest klient kupujący mieszkanie czy dom w dużym mieście? Czy oferta rynkowa go zadowala? Czego poszukuje? To pytania nurtujące wielu deweloperów. Piotr Ciasek, partner Millward Brown SMG/KRC, zaprezentował zgromadzonym uczestnikom konferencji wyniki raportu „Potrzeby i preferencje nabywców rynku mieszkaniowego”, opracowanego we współpracy z firmą Nowy Adres SA. Zwrócił uwagę na tendencje panujące na rynku: wzrastającą liczbę singli, wydłużony czas usamodzielnienia się młodych oraz starzejące się społeczeństwo w korelacji ze znikomym tempem przyrostu naturalnego. Łukasz Madej, prezes zarządu ProDevelopment, zwrócił dodatkowo uwagę, że współczesny klient jest coraz bardziej wymagający. Zwiększają się jego potrzeby lokalowe i jest gotowy na dobrą ofertę czekać dłużej.

Czy na rynku leje się krew?

„Gdy na rynku leje się krew, ruszaj na zakupy – jak wykorzystać kłopoty konkurencji?” – pod takim tytułem odbył się ostatni panel dyskusyjny konferencji „Polski Rynek Mieszkaniowy”. Rozmówcy zgodnie stwierdzili, że na rynku nie ma rozlewu krwi, a czy będzie, to w dużej mierze zależy od skłonności deweloperów do ryzyka i wejścia w życie nowych regulacji prawnych. O tym, kto obecnie kupuje, kto sprzedaje i jakie wymogi musi spełniać rozpoczęta inwestycja mieszkaniowa, by szybko znalazł się na nią nabywca, mówili dr Paweł Grząbka z CEE Property Group sp. z o.o., Mikołaj Martynuska z CBRE Polska oraz Grzegorz Żochowski z REAS sp. z o.o.