Student już mieszka – bezpiecznie

Największym zainteresowaniem potencjalnych najemców cieszyły się we wrześniu br. mieszkania 2-pokojowe, wzrosło również zainteresowanie lokalami 3-4 pokojowymi.

Polska Federacja Rynku Nieruchomości zakończyła akcję BEZPIECZNY NAJEM. Trwająca przez dwa miesiące (sierpień-wrzesień) kampania skierowana była głównie do studentów, którzy poszukiwali mieszkań do wynajmu. Jej celem była pomoc przyszłym najemcom w znalezieniu mieszkania do zamieszkania oraz przeprowadzenie ich bezpiecznie przez transakcję, od poszukiwania do sporządzenia umowy o najem.

Pomysł na ogólnopolską akcję zrodził się w związku z nasilającymi się właśnie okresie sierpnia i września nieuczciwymi procederami polegającymi na przekazywaniu nieaktualnych adresów mieszkań do wynajmu w zamian za opłatę 200-300 zł. Takie działanie nie ma nic wspólnego z usługą pośrednictwa, jednakże jest z nią często kojarzone i negatywnie odbija się na wizerunku całej branży. Dlatego akcja PFRN miała przede wszystkim charakter edukacyjny i skierowana była do osób, które poszukują mieszkania do wynajmu. W przedsięwzięciu PFRN wzięło udział ponad 120 biur nieruchomości z całej Polski.

Co o rynku najmu mówią pośrednicy?

Pod koniec września PFRN przeprowadziła ankietę wśród biur nieruchomości w sprawie sytuacji na rynku najmu. Wyraźne zainteresowanie wynajem mieszkań w okresie ostatnich dwóch miesięcy i zwiększony ruch w biurach nieruchomości zauważyło 75 proc. pośredników w obrocie nieruchomościami, którzy wzięli udział w badaniu PFRN. Największym zainteresowaniem potencjalnych najemców cieszyły się mieszkania dwupokojowe, co potwierdziło ponad 80 proc. biur nieruchomości. Trzeba podkreślić, że wybór mieszkań dwupokojowych jest trendem zapoczątkowanym już w roku ubiegłym i pod tym względem preferencje się nie zmieniły. Pośrednicy zwrócili również uwagę na zwiększone, w stosunku do lat ubiegłych, zainteresowanie ofertą mieszkań większych: 3-4 pokojowych. To oferta, którą szczególnie interesowali się studenci. Wynajem takiego mieszkania pozwoli na zminimalizowanie kosztów, ponieważ najemcami jest zazwyczaj grupa kilku osób, które dzielą się opłatami, co jest znacznie korzystniejsze pod względem cenowym niż wynajem jednopokojowego mieszkania indywidualnie.

Przedstawiciele biur nieruchomości wśród grup wynajmujących mieszkania w okresie sierpień-wrzesień 2013 r. wskazali następująco:

Wiodącą grupą byli studenci – taką odpowiedź wskazało ponad 51 proc. biur biorących udział w ankiecie. Wśród „Innych” (10,7 proc.) pośrednicy wskazywali osoby, które nie posiadają zdolności kredytowej, aby kupić własne lokum. Głównym kryterium jakim kierowali się najemcy była cena wynajmu mieszkania, tak wskazało ponad 60 proc. pośredników, kolejnymi lokalizacja i standard. Zdaniem Mirosławy Borowy z biura Nieruchomista z Warszawy: studenci nadal szukają mieszkań o większej liczbie pokoi i z osobną kuchnią. Obserwuję wzrost udziału ustabilizowanych rodzin, którzy oddają w najem swoje mniejsze mieszkanie i przenoszą się do większego, trzypokojowego w dogodniejszej lokalizacji.

Według opinii Barbary Zielińskiej-Styczeń z biura LOKAL 2 z Katowic: Najchętniej wybierane są mieszkania zlokalizowane w pobliżu uczelni, ale cena również odgrywa ważną rolę, chociaż jest ona porównywalna z rokiem poprzednim. Studenci zwracają uwagę na rozkład pomieszczeń ponieważ najmują mieszkania w kilka osób, więc najchętniej wybierają mieszkania z osobnymi pokojami. Od kilku lat studenci interesują się mieszkaniami w dobrym standardzie, nowocześnie urządzonymi, nie chcą już mieszkań z meblami po babci. W odpowiedzi na coraz większe oczekiwania najemców, co do standardu wykończenia mieszkań oraz jego wyposażenia, mieszkania są z roku na rok oddawane do najmu w coraz lepszym stanie.

W ocenie pośredników w obrocie nieruchomościami stawki czynszów praktycznie były zbliżone do stawek z roku 2012 w tym samym okresie.

Wzmożony ruch na rynku jest również spowodowany brakiem zdolności kredytowej, co uniemożliwia zakup własnego dachu nad głową przez wiele młodych osób. Zwiększa się liczba osób pracujących w Krakowie, tym samym decydujących się na wynajem lokum. Niedawna sytuacja i wysokie ceny przekierowały część osób zainteresowanych zakupem na rynek najmu – stwierdza Jarosław Kopeć z biura Metropolia Nieruchomości z Krakowa.

Fundusz Mieszkań na Wynajem

W pierwszym kwartale 2014 r. ma ruszyć rządowy program Fundusz Mieszkań na Wynajem. Jego celem ma być zwiększenie dostępności mieszkań do wynajmu w dużych miastach w Polsce. Gros pośredników nie odnosi się do propozycji rządowej przychylnie. Pośrednicy zwracają uwagę, że największą barierą dla rynku najmu jest nadal ustawa o ochronie praw lokatora, które nierówno traktuje prawa wynajmującego i najemcy.

Najpierw trzeba zrównać ustawowo prawa właściciela mieszkania i najemcy, a potem tworzyć fundusz. W obecnym stanie prawnym fundusz będzie kolejnym kłopotliwym i kosztownym obciążeniem dla budżetów miejskich. Miasta powinny opublikować, jakie straty (nie sądzę, żeby to były zyski) przynosi gospodarowanie istniejącym zasobem mieszkaniowym. Należy także stwierdzić, że obecne rynkowe czynsze najmu są całkowicie konkurencyjne do rat kredytowych. Moim zdaniem miasta powinny wyzbywać się zasobu mieszkaniowego do niezbędnej liczby mieszkań dla spełniania zadań ustawowych (mieszkania socjalne, przejściowe i rezerwowe itp.) – stwierdza Aleksander Scheller z biura Talarczyk i Scheller Nieruchomości z Poznania.

Projekt rządowy wymaga dopracowania, przede wszystkim dlatego, żeby nie faworyzować wybranej grupy przedsiębiorców. Pośrednicy zwracają uwagę, że rząd nie powinien skupiać się na tworzeniu doraźnych programów. Rynek mieszkań wymaga rozwiązań systemowych. Poza tym w dużych miastach problemy mieszkalnictwa nie są tak palące, jak w mniejszych ośrodkach, gdzie sytuacja wygląda o wiele gorzej.

Istotnym zagadnieniem przy tworzeniu podobnego funduszu przez państwo może być proces logistyczny obsługi mieszkań. Do budynku, który byłby wynajmowany, potrzebna będzie osoby, która będzie zajmowała się podpisywaniem umów, szukaniem najemców, dbaniem o stan techniczny i reagowała na różnego rodzaju sytuacje awaryjne. Koszt zakupu budynku, jego obsługi, podatków i innych opłat, przy atrakcyjnych stawkach czynszowych może znacznie przewyższać przychód uzyskany z tytułu czynszu najmu – co z kolei może wpłynąć negatywnie na cały projekt. Młodym ludziom potrzebne są szanse na znalezienie dobrej pracy, tak aby mogli zacząć samodzielne mieszkanie. Problem z usamodzielnieniem się jest dużo większy w mniejszych miastach. Rząd powinien tworzyć rozwiązania systemowe i długofalowe, a nie doraźne – zauważa Małgorzata Szydlak, Domnet Plus, Katowice.