Powodziowa „specustawa” już podpisana

Powódź, która dotknęła w ubiegłych miesiącach spory obszar Polski, wymusiła także pewne zmiany prawne. Parlament – aby ułatwić minimalizację szkód spowodowanych przez żywioł oraz w możliwy sposób pomóc osobom przez niego dotkniętym – uchwalił 24 czerwca dwie specjalne ustawy.

 

Przede wszystkim należy wspomnieć o ustawie o szczególnych rozwiązaniach dotyczących usuwania skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r., uchwalonej jednogłośnie 24 czerwca 2010 r. przez Sejm i podpisanej w miniony poniedziałek przez pełniącego obowiązki prezydenta Marszałka Sejmu.Ustawawejdzie w życie z dniem ogłoszenia jej w Dzienniku Ustaw.

 

Regulacje zawarte w ww. ustawie znajdą zastosowanie w sprawach związanych z usuwaniem skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r. (a odpowiednio także w sprawach związanych z usuwaniem skutków osunięć ziemi wywołanych opadami atmosferycznymi, które zdarzyły się w tym samym czasie) na obszarze gmin lub miejscowości, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 2 ustawy z 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (DzU nr 84, poz. 906).

 

Do najważniejszych rozwiązań proponowanych w ustawie należy m.in. odstąpienie od trybu przetargowego przy zbywaniu nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa (i jednostek samorządu terytorialnego) z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe dla osób poszkodowanych na skutek powodzi (art. 6 ustawy).

 

Ustawa zajmuje się także szeroko pojętą sytuacją osób zatrudnionych. Pracodawca – na mocy art. 8 ustawy – ma obowiązek usprawiedliwienia nieobecności w pracy, której podstawą była „faktyczna niemożność świadczenia pracy w związku z powodzią”. Co więcej, pracownikowi przysługuje prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę przez okres nie dłuższy niż 10 dni roboczych wynikających z rozkładu czasu pracy pracownika. Wynagrodzenie to jest wypłacane w takim wypadku przez pracodawcę (art. 8 ust. 2 i 4). Dalej ustawa przewiduje, że w przypadku pracodawcy prowadzącego działalność gospodarczą, który na skutek powodzi zaprzestał przejściowo prowadzenia tej działalności lub istotnie ograniczył jej prowadzenie i nie posiada środków na wypłatę pracownikom wynagrodzenia, możliwe będzie uzyskanie nieoprocentowanej pożyczki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (przy czym będzie mogło to dotyczyć jedynie wynagrodzenia za okres nie dłuższy niż od 14 maja 2010 r. do 31 lipca 2010 r.). Dodatkowo wskazuje się, że z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych środki mogą być przeznaczone na cele związane z pomocą i likwidacją skutków powodzi na rzecz swoich pracowników oraz pracowników innego pracodawcy.

 

Ustawa (art. 21 ust. 2 – 5) przewiduje także możliwość organizowania do końca 2011 r. robót publicznych – w taki sposób, że starosta zwracałby organizatorowi takich robót poniesione koszty na wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia skierowanych osób (w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie iloczynu dwukrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę i liczby zatrudnionych skierowanych osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy). Jak wskazuje uzasadnienie projektu ustawy, z tej możliwości skorzystałyby osoby, które utraciły warsztat pracy, a nie mogą ubiegać się o status osoby bezrobotnej, przede wszystkim z uwagi na fakt prowadzenia gospodarstwa rolnego o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe (lub niepodlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy, jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe).

 

Ustawodawca przewidział także, że największe straty dotyczą domówi i mieszkań. Ułatwieniem usuwania takich szkód ma być przede wszystkim to, że właściciel budynku (lokalu) mieszkalnego uszkodzonego lub zniszczonego przez powódź będzie mógł z kredytu uzyskanego na zasadach określonych w ustawie z 8 lipca 1999 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych na usuwanie skutków powodzi (DzU nr 62, poz. 690, z późn. zm.) dokonać spłaty całości lub części kredytu bankowego lub pożyczki bankowej, zaciągniętych na budowę, odtworzenie lub remont tego budynku bądź lokalu.

 

Dodatkowo ustawa przewiduje zwolnienia z opłaty skarbowej dotyczącej dokumentów i czynności podejmowanych w sprawach związanych z powodzią, z opłaty za wydanie dokumentu paszportowego w odniesieniu do osób poszkodowanych, od podatku dochodowego w zakresie nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń otrzymanych na usuwanie skutków powodzi, darowizny otrzymanej na cele określone powyżej oraz przychodów uzyskanych na podstawie projektowanej ustawy oraz od podatku od spadków i darowizn darowizny otrzymanej przez osoby fizyczne poszkodowane w wyniku powodzi (art. 29 i art.30 ustawy).

 

Na zakończenie należy wspomnień, że drugim – z uchwalonych w związku z powodzią – aktem prawnym (na razie czekającym na podpis i ogłoszenie) jest ustawa z 24 czerwca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych. Zadaniem tej regulacji jest upraszczanie i przyśpieszanie wykupu gruntów pod inwestycje przeciwpowodziowe.

 

Czy ten artykuł był dla Ciebie interesujący?