Aranżacja poddasza

Adaptacja poddasza to doskonały pomysł na uzyskanie dodatkowej przestrzeni użytkowej w budynku. Najczęściej sprowadza się ona do urządzenia strefy nocnej, ze względu na kameralność i odosobnienie tej części domu. Nie jest to jednak jedyna możliwość. Jeśli dysponujemy wystarczającą ilością miejsca, poddasze możemy z powodzeniem przeznaczyć na samodzielne mieszkanie.

Modne poddasze

Nowoczesne technologie oraz szeroki wybór materiałów wykończeniowych spowodowały zmianę spojrzenia inwestorów na użyteczność poddasza. Właściciele domów, gdzie do tej pory pełniło ono funkcję suszarni bądź po prostu graciarni, coraz częściej adaptują tę przestrzeń na cele mieszkalne.

Wykorzystanie poddasza z jednej strony jest dużym wyzwaniem dla inwestora i może sprawić nie lada kłopoty, z drugiej natomiast stanowi atrakcyjną przestrzeń dla projektantów. Ta część domu ma bowiem niepowtarzalny urok i stwarza duże możliwości aranżacyjne. Skosy i załamania ścian przeobrażają nudne pokoje w bryły o oryginalnych i często nieregularnych kształtach. Wbrew pozorom można tu urządzić wnętrza pełniące niemal każdą funkcję — sypialnię czy nawet kuchnię. W wyjątkowo trudnych do zagospodarowania częściach poddasza mogą powstać miejsca nieużytkowe, takie jak strych, schowki czy pomieszczenia gospodarcze.

Okna dachowe ©FAKRO

Na co zwrócić uwagę zanim podejmiemy decyzję?

Najbardziej komfortowym rozwiązaniem jest bez wątpienia zakup lokalu z poddaszem użytkowym od dewelopera. Jeśli natomiast planujemy zaadaptowanie strychu w domu lub starej kamienicy, powinniśmy zwrócić uwagę na kilka kwestii. Wśród minusów mieszkania na poddaszu wymienia się narażenie na ewentualne skutki nieszczelnego dachu. Z tego względu przed podjęciem decyzji o zagospodarowaniu tej części domu, należy dokonać przeglądu stanu technicznego dachu. Powinniśmy zwrócić uwagę na elementy konstrukcji nośnej — stan krokwi i stropu oraz materiału poszycia. Trzeba uwzględnić możliwość zamontowania dodatkowego wyciszenia, izolacji termicznej lub instalacji klimatyzacji. Dobrze wykonana izolacja zapewni ochronę przed wilgocią oraz utrzymanie odpowiedniej temperatury zarówno zimą, jak i latem. Jeśli planujemy zakup używanego mieszkania na poddaszu, warto obejrzeć je latem, w czasie największych upałów. Nie bez znaczenia jest również to czy doprowadzono wszystkie media — jeżeli nie, powinniśmy się dowiedzieć czy istnieje taka możliwość i jednocześnie mieć na uwadze dodatkowe koszty.

Pokój dzienny na poddaszu

Salon jako pomieszczenie najbardziej obszerne powinien być umiejscowiony w najwyższej części poddasza. Najlepiej gdy będzie otwarty i połączony z holem oraz kuchnią. Z kolei jeśli chcemy oddzielić pomieszczenia, idealnym rozwiązaniem będą przeszklone drzwi.

Ze względu na skosy, musimy dobrze przemyśleć rozmieszczenie mebli w pomieszczeniu. Strefa jadalna powinna znaleźć się w wyższej części salonu, a kącik wypoczynkowy możemy urządzić w niższej. Skosy ścian, pomimo ciekawego wyglądu, mogą sprawiać problemy aranżacyjne, jednak da się je w pełni wykorzystać. Dzięki temu powstaną ciekawe wnęki, w których możemy zmieścić niższe meble, np. kanapę, fotel czy stolik kawowy. Najważniejsze, abyśmy nietypowe cechy pomieszczenia potraktowali jako zalety i postarali się je jak najlepiej wykorzystać.

Często, urządzając salon na poddaszu, staramy się ukryć typowe elementy konstrukcji dachu, np. drewniane belki. Lepszym wyjściem jest ich wykorzystanie jako ciekawej ozdoby. Wyeksponowanie drewnianej konstrukcji, więźby dachowej czy słupów nada wnętrzu szczególnego klimatu.

Funkcjonalna kuchnia

Urządzenie wygodnej kuchni na poddaszu może być nieco problematyczne — utrudnieniem są skosy i zróżnicowane wysokości. Decydując się na miejsce dla kuchni, najlepiej wybrać stronę północną lub wschodnią, aby uniknąć nadmiernego nagrzewania pomieszczenia w ciągu dnia. Odpowiedni dopływ naturalnego światła sprawi, że wyeliminowana zostanie konieczność pracy przy ciągle włączonym sztucznym świetle. Dlatego dobrym rozwiązaniem będą tu okna połaciowe. Duża ilość wpadającego przez nie światła sprawi, że pomieszczenie będzie wyglądać bardziej przestronnie. W kuchni na poddaszu szczególnie ważna jest efektywna wymiana powietrza, dlatego warto ją wspomóc oknami wyposażonymi np. w klapę wentylacyjną. Znajduje się ona w górnej części okna i połączona jest z uchwytem otwierającym. Za jej pomocą do pomieszczenia wpuszczane jest świeże powietrze nawet wtedy, gdy okno jest zamknięte. Innym rozwiązaniem jest moduł wentylacyjny, ma on jednak mniejszą efektywność.

Okna dachowe ©VELUX

Gdy mamy już za sobą kwestie oświetlenia i wentylacji, należy pomyśleć o funkcjonalnym ustawieniu mebli. Warto postawić tu na minimalizm i ograniczyć do niezbędnego minimum ilość sprzętów. Pamiętajmy też, że wygodna kuchnia na poddaszu wymaga dość stromego dachu. W przeciwnym razie, osoby stojące przy blacie będą narażone na uderzenia głową w skos. Najwygodniejszym rozwiązaniem jest lokowanie ciągu kuchennego na wprost lub prostopadle do ściany skośnej. Ścianę w wyższej części pomieszczania będziemy wówczas mogli zabudować szafkami kuchennymi i lodówką.

Bieg i kształt schodów na poddasze

W domu z poddaszem wyjątkowo ważne jest odpowiednie usytuowanie schodów. Jaki zatem powinien być ich bieg i kształt, aby były wygodne w użytkowaniu? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Należy przede wszystkim pamiętać, że schody łączą dwie kondygnacje, dlatego trzeba zwrócić uwagę czy górny ich bieg nie spowoduje wpadania na ścianę i nadmiernie nie wydłuży komunikacji. Ponadto kierunek biegu powinien być dostosowany do spadku połaci. Przy takim rozwiązaniu, górny podest wypada w najwyższym miejscu poddasza i pozwala ograniczyć powierzchnię holu oraz oszczędnie rozplanować wejścia do poszczególnych pomieszczeń.

Do otwartej klatki schodowej nadają się schody o wielu kształtach. Jednak ich forma w dużej mierze zależy od miejsca usytuowania. Jeśli znajdują się przy ścianie, zazwyczaj projektuje się schody dwubiegowe lub zabiegowe. Kiedy są zlokalizowane pośrodku pomieszczenia, możemy zdecydować się na schody spiralne lub zabiegowe. Podkreślić jednak trzeba, że niezależnie od tego jaki kształt wybierzemy, schody powinny być wygodne i bezpieczne. Będą praktyczne gdy liczba stopni nie będzie większa niż 17, zaś wysokość kondygnacji nie przekroczy 3 m. Z kolei, aby były bezpieczne, należy wykończyć je antypoślizgowym materiałem.

Przytulna sypialnia w zacisznej części domu

Urządzanie na poddaszu sypialni to wygodne rozwiązanie, ze względu na możliwość wyraźnego podziału funkcji domu. W takim przypadku parter to strefa dzienna, w której spędza się czas z rodziną oraz przyjmuje gości, zaś poddasze to strefa prywatna odizolowana od pozostałych pomieszczeń. Sypialnia na poddaszu może być prawdziwą oazą spokoju i relaksu.

Schody ©RINTAL

Skośne ściany, ograniczają powierzchnię, ale sprawiają, że wnętrze zyskuje miły i przytulny charakter. W sypialni można w łatwy sposób podkreślić wszystkie atuty poddasza, np. uwypuklić skosy i elementy konstrukcyjne dachu, pozostawiając je w naturalnym kolorze drewna. Innym rozwiązaniem jest pomalowanie ich na jasny kolor, co wizualnie poszerzy i podwyższy przestrzeń.

W niskim pomieszczeniu najbardziej sprawdzą się niższe meble — materac na niskim stelażu, niewysokie szafki i stoliki. Poleca się, aby na poddaszu stosować system szaf i regałów ze skosami. Meble tego typu mogą posiadać ścięcie z boku lub z tyłu, a nawet z obu stron. Dzięki temu zagospodarujemy całą przestrzeń ściany wzdłuż dachu i jednocześnie zyskamy dodatkowe miejsce do przechowywania osobistych rzeczy.

Nie od dziś wiadomo, że każda sypialnia, nie tylko ta na poddaszu, powinna być odpowiednio oświetlona. Tu również doskonale sprawdzą się okna połaciowe. Wpadające przez nie światło jest intensywne i sięga w głąb pomieszczenia bardziej niż np. w przypadku lukarn. Dodatkowo okna dachowe to ważne elementy wystroju sypialni — warto w ich pobliżu ustawić łóżko. Nie bez znaczenia są też rolety w sypialni. Te w jasnych kolorach optycznie powiększą wnętrze. Natomiast gdy mamy obawy przed odgłosami uderzających w szybę kropli deszczu, możemy zamontować roletę zewnętrzną, która w znaczny sposób zredukuje poziom hałasu.

Wygodna łazienka

Podczas urządzania łazienki na poddaszu nie należy kierować się powierzchnią podłogi. Za użytkową możemy uznać tylko tę część podłogi, nad którą pomieszczenie ma wysokość przynajmniej 190 cm. Warto pamiętać, że im niższa ścianka kolankowa, tym obszar, na którym możemy swobodnie stanąć będzie mniejszy. Tak samo jak wtedy, gdy mniejsze będzie nachylenie połaci dachu. Pozostała przestrzeń pod dachem może pełnić funkcję dekoracyjną lub posłużyć jako miejsce, w którym umieścimy schowki i szafki łazienkowe. Jeśli chcemy, aby w łazience znalazły się wanna, prysznic, umywalka i sedes, jej powierzchnia musi wynosić minimum 9 m kw.

Łaznieka na poddaszu. Okna ©VELUX

Najtrudniejszym zadaniem podczas aranżacji łazienki, jest znalezienie odpowiedniego miejsca na zainstalowanie wanny i kabiny prysznicowej. Należy pamiętać, że do wanny powinniśmy wchodzić w najwyższym miejscu łazienki. Dlatego podczas wybierania modelu najlepiej zdecydować się na narożny asymetryczny. Z kolei prysznic powinien być zlokalizowany jak najbliżej pionu kanalizacyjnego. Najlepiej sprawdzi się tu brodzik półokrągły narożny, gdyż zajmuje stosunkowo mało miejsca. Producenci oferują do łazienek na poddaszu specjalne kabiny ze ściętą od góry obudową — są one wykonywane na zamówienie i dopasowywane do konkretnych pomieszczeń.

Okna kolankowe©VELUX

W łazience w sposób szczególny należy zadbać o prawidłowe wykonanie wentylacji. Sprawa ta jest znacznie ułatwiona, gdy w pomieszczeniu przebiega kanał wentylacyjny, a okna wyposażone są w nawiewniki. Podwyższona wilgotność powietrza sprawia, że wykończenie łazienki wymaga zastosowania specjalnych materiałów. Wybierając okna, należy pamiętać, że para wodna może źle oddziaływać na drewno, dlatego lepiej zdecydować się na produkty przeznaczone specjalnie do tego typu pomieszczeń. Wilgoć niekorzystnie wpływa też na płyty gipsowo- kartonowe. W przypadku nadmiernego i częstego kontaktu z wilgocią mogą one ulec zniszczeniu. W związku z tym, najlepiej zastosować w łazience płyty typu H2 impregnowane środkami hydrofobowymi, które zapewnią ograniczone wchłanianie wilgoci. Z takich płyt możemy wykonać obudowę wanny czy stelaża pod sedes. Możemy nimi również wyłożyć kabinę prysznicową, którą następnie obłożymy płytkami ceramicznymi. Zamontowane nad kabinami są jednak szczególnie narażone na wilgoć, z tego powodu najlepiej jest bezpośrednio nad kabiną ulokować kratkę wywiewną. Płyty znajdujące się w obrębie wanny i kabiny prysznicowej trzeba też zabezpieczyć przed wodą za pomocą folii w płynie.

artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 04/2012
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl

Nie zawsze na poddaszu udaje się wydzielić pełne strefy. Kiedy dach jest czterospadowy, a ścianka kolankowa niska, straty w powierzchni są na tyle duże, że nie jesteśmy w stanie podzielić przestrzeni na kilka pomieszczeń. W takiej sytuacji najlepszym wyjściem jest wydzielenie jednego pomieszczenia, np. na pokój lub łazienkę, a pozostałą przestrzeń pozostawić otwartą.

Monika Fuksa