PFRN o programie „Mieszkanie dla Młodych”

Stanowisko Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości w sprawie projektu ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych.

Program „Mieszkanie dla Młodych” jest skonstruowany mniej interesująco dla potencjalnych nabywców nieruchomości niż „Rodzina na Swoim”.

Po pierwsze poważne zastrzeżenia budzi ograniczenie go tylko do rynku pierwotnego. Rynek wtórny oferuje niższe ceny, a więc jest bardziej dostępny dla adresatów programu. Z kolei rynek pierwotny i tak nie ożywi się dzięki „Mieszkaniu dla Młodych”, w warunkach kryzysu. Dlatego też co do zasady programem powinno być objęte nabywanie mieszkań tak nowych i jak starszych.

Obecna wersja nie jest ekonomicznie atrakcyjna dla ludzi młodych. Nawet przy dość wadliwie skonstruowanej zachęcie w postaci powiązania systemu finansowego z ilością dzieci. Wartość wsparcia powinna odnosić się do wartości kredytu, a nie wartości odtworzeniowej nabywanej nieruchomości. Istnienie systemu wspierającego funkcjonowanie rynku nieruchomości jest niezbędne. Przedstawiona propozycja to za mało dla pobudzenia pożądanego popytu.

Jedną z istotnych różnic między planowanym programem „Mieszkanie dla Młodych” a dotychczasowym programem „Rodzina na Swoim" jest przeznaczenie wsparcia państwa wyłącznie na zakup mieszkań. Wsparciu nie będzie już podlegał zakup lub budowa domu jednorodzinnego.

Uważamy, że taka zmiana jest niesprawiedliwa, gdyż wyklucza z grona beneficjentów programu liczną grupę osób, dla których z różnych względów dom jednorodzinny jest korzystniejszą, a nawet jedyną możliwą formą realizacji potrzeb mieszkaniowych. Przede wszystkim na znacznej części obszaru kraju nie realizowane jest żadne budownictwo wielorodzinne, co więcej w wielu gminach w planach zagospodarowania grunty pod takie budownictwo nie występują. Dotyczy to zwłaszcza terenów wiejskich i małomiasteczkowych.

Po drugie wiele osób nabyło już lub odziedziczyło grunt pod dom jednorodzinny często przed wielu laty. Często jest to grunt kupiony przez rodziców czy odziedziczony po dziadkach, albo wydzielony z rodzinnej nieruchomości. Jest to element wieloletniego, nierzadko nawet wielopokoleniowego procesu odzyskiwania statusu ekonomicznego rodzin. Z niezrozumiałych przyczyn (brak wyjaśnienia tego ograniczenia w uzasadnieniu ustawy) ludziom, którzy często już posiadają część wkładu własnego w postaci gruntu, odmawia się wsparcia. Z programu wyłącza się praktycznie całą Polskę powiatową.

Ponadto program nie będzie miał takiego efektu dla gospodarki i liczby miejsc pracy, jaką mógłby mieć. Liczna kategoria osób, które mogłyby z niego korzystać i generować obroty dla sektora budowlanego, materiałów budowlanych, przemysłu ciężkiego, chemicznego, transportu, meblarskiego itd. oraz generować miejsca pracy, będą nadal wstrzymywać się z realizacją swoich planów w oczekiwaniu na zgromadzenie funduszy.